सुर्खेत । परम्परागत कृषि प्रणालीलाई आधुनिक प्रविधिमा जोड्न प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना कार्यान्वयनमा ल्याइएको छ । जसअनुसार वार्षिक करोडौं लगानीमा कृषि आधुनिकीकरण गर्न लागिएको हो । सोही परियोजना अन्र्तगत विभिन्न ईकाई कार्यालयहरुमध्ये कृषिमा लगानी गरिएको छ ।
प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकीकरण परियोजना अन्र्तगत सुर्खेतमा विभिन्न ९ वटा कार्यक्रमलाई मुख्य उपलब्धीको रुपमा राखिएको छ । चक्लाबन्धी कार्यक्रम, प्राविधिक शिक्षालयको साझेदारमा विभिन्न अनुदानका कार्यक्रम लगायतका कार्यक्रमलाई मुख्य उपलब्धीको रुपमा राखिएको छ ।
जसमध्ये सात वटा चक्लाबन्धी कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको छ । चक्लाबन्धीमा पकेट, ब्लक, जोन सञ्चालनको लागि सहकारी र नीजि क्षेत्रबाट माग संकलन, सम्भाव्यता अध्ययन र कार्यान्वयन गर्न आर्थिक सहयोग गरिएको हो । जसमध्ये कृषि सहकारी मार्फत ३ वटा, निजी फर्म मार्फत –३ वटा र कृषक समुह मार्फत १ गरि कूल ७ वटा चक्लाबन्दी कार्यक्रम सम्झौता भएको परियोजना कार्यान्वयन ईकाई सुर्खेतले जनाएको छ ।
परियोजना कार्यान्वयन इकाई सुर्खेतका निमित्त प्रमुख भिम पाण्डेका अनुसार चक्लाबन्धी कार्यक्रम अन्र्तगत अदुवा/बेसार–५ वटा र तरकारी बालीमा–१ वटा क्रप पुलिङ्ग कार्यक्रम सम्पन्न भई अदुवा/बेसार तर्फ कूल ४१ हेक्टरमा र तरकारी तर्फ ५१ दशमलव ६ हेक्टरमा थप क्षेत्र विस्तार भई उत्पादनमा बृद्धि हुने अनुमान गरिएको छ ।
यस्तै, मुख्य उपलब्धी अन्र्तगत, प्राविधिक शिक्षालयको साझेदारमा चौकुने गाउँपालिका–६ स्थित श्री जीवन ज्योती माध्यामिक विद्यालयमा च्याउ उत्पादन र बेमौषमी तरकारी बालीको लागि स्याथी प्लाष्टिक घर निर्माण गरिएको प्रमुख पाण्डेले जानकारी दिए ।
गुर्भाकोट ननगरपालिका–६ स्थित नेपाल राष्ट्रिय माध्यामिक विद्यालयले माछा पालन, कागतीको बेर्ना उत्पादन र जी–९ जातको केराको नर्सरी लगायत फलफुलका नर्सरी स्थापना गरी विद्यार्थीहरुको रोजगारीको अवसर भई आयआर्जनमा समेत टेवा पुगेको प्रमुख पाण्डेको दावी छ ।
उनका अनुसार ६० वटा कृषक/सहकारी/निजि फर्महरुले आ–आफ्नो संस्थाको लगानीको क्षमता तथा आबश्यकता अनुसारका विभिन्न मोडेलमा मिनि पावरटिलर खरिद गरिएको वितरण गरिएको छ । जसबाट कृषकहरुको श्रम र समयको सदुपयोग गरी कृषि उत्पादनमा वृद्धि भई लागत घट्ने उद्देश्यले वितरण गरिएको हो ।
यस्तै, परियोजना ईकाई सुर्खेतले २५ वटा स्थायी प्लाष्टिक टनेल निर्माण गरी कृषकहरुले बेर्ना रोपन कार्य संचालनमा ल्याएको र कृषकहरुको उत्पादन थप हौसला प्रदान भई कार्यालयको मुख्य उपलब्धी भएको जनाएको छ ।
ईकाईका मुख्य उपलब्धी अन्र्तगत सहकारी संजाल मार्फत कृषि उपजको बजारीकरण सहयोग, अदुवा/बेसार सुकाउने ईलेक्ट्रोनिक ड्रायर, अदुवा क्लिनिङ्ग फ्लोर निर्माण गरिएको प्रमुख पाण्डेले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार पञ्चपुरी नगरपालिकामा ६ मेट्रिक टनको १ वटा तरकारी बालीको कुलबुट संचालन गरिएको छ । यसबाट तत्काल विक्रि गर्नुपर्ने स्थानीय स्तरमा उत्पादित तरकारीलाई संकलन गरी छाेटाे समयका लागि भण्डारण गर्नका लागि कुलबुट संचालन गरिएकाे बताइएकाे छ । यसरी अन्य स्थानको आयातलाई कम गर्नुको साथै कृषकको आयस्तरमा रोजगारीको सृजना हुने विश्वास लगिएको छ ।
मौसमी तथा बेमौसमी तरकारी तथा फलफुलका बेर्ना उत्पादन गरी कृषकको माग अनुसार समयमै उपलब्ध गराउन ३ वटा नर्सरी स्रोत केन्द्र स्थापना गरिएको प्रमुख पाण्डेले जानकारी दिए । उनका अनुसार पञ्चपुरी नगरपालिका–८ दुलालथाई, भेरीगंगा नगरपालिका–१० मदानीचौर र वडा नम्बर ८ लोदेमा नर्सरी स्रोत केन्द्र स्थापना गरिएको हो ।
यस्तै, भेरी गंगा नगरपालिका–८ कालीदमारमा अदुवा बेसार विउ भण्डारण तथा प्रशोधन केन्द्र समेत स्थापना गरिएको छ ।
