शिक्षामा विभेदः दलित विद्यार्थी पढ्ने विद्यालयमा डेस्क बेन्च नै छैनन्

सुर्खेत । सुर्खेतको भेरीगंगा नगरपालिका–९ शान्तिपुरमा रहेको विद्यासागर आधारभूत विद्यालयमा अंधिकांस दलित विद्यार्थीहरु अध्ययन गर्ने गरेका छन् । कक्षा शिशुदेखि पाँच कक्षामा अध्ययन हुने विद्यालयमा दुई सय ४३ जना विद्यार्थी अध्ययनरत् छन् । जसमध्ये २० जनामात्र गैरदलित विद्यार्थी रहेका छन् ।

वि.स.२०५५ सालमा स्थापना भएको विद्यालयमा हालसम्म पनि विद्यार्थीहरुलाई बस्नका लागि डेस्कबेन्चमात्रै होइन, बस्ने चकटीसमेत छैनन् ।

कर्णाली प्रदेश सरकारले केही ठाउँमा स्मार्ट विद्यालय संचालन गरेको बताए पनि विद्यासागर आधारभूत विद्यालयमा अझै भूईंमै बसेर पढ्नुपर्ने बाध्यता रहेको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष निमबहादुर परियारले बताए । ‘विद्यालय बनेदेखि यता चार कोठे भवनबाहेक अरु केही पाइएको छैन् ।’ उनले भने,‘अहिलेसम्म बिभिन्न निकायसँग माग गर्दा पनि विद्यार्थीका लागि बस्ने डेस्क र बेन्च पाउन सकेका छैनौं ।’

अधिकांश दलित समूदायका बालबालिका रहेको र यहाँका दलित समुदायको आर्थिक अवस्था अत्यन्तै दयनीय रहेका कारणले अभिभावकले विद्यालयका लागि चन्दा दिएर डेस्कबेन्चको व्यवस्था गर्न नसक्ने अवस्था रहेको विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष परियारले बताए । ‘यहाँका सबै दलित गरिबीको रेखामा रहेका छन् । गाउँमा रकम उठाएर डेस्क बेन्च बनाउन सक्ने अवस्था छैन् ।’ उनले भने,‘स्थानीय, प्रदेश र संघीय सरकारसम्म हाम्रो पहुँच छैन् । गाउँमा नेताहरु आए विद्यालयका अवस्थामा बिषयमा जानकारी दिने गरेका छौं ।’

विद्यालय स्थापना हुँदा चार कोठे भवन बनेको त्यही भवनमा चार कक्षा कक्षा संचालन गर्ने गरेको दुई कक्षा स्कुलको बाहिरी चौरमा पठाउने गरेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक गंगबहादुर सुनारले बताए । ‘प्रदेश सरकारबाट गत आर्थिक वर्षमा दुई कोठे भवन बनेको थियो । त्यसको झ्याल ढोका केही पनि छैनन् ।’ उनले भने,‘शिशु कक्षादेखि पाँच कक्षासम्म पढाई हुने विद्यालयको दुई वटा कक्षा चौरमा पढाउने गरेका छौं ।’

विद्यालयमा शिक्षकलाई बस्ने कुर्सी र एक टेबलको व्यवस्था गरिएको, विद्यार्थीहरुले भने हिउँद या वर्षायाम धुलो र हिलोमा बस्नुपर्ने बाध्यता रहेको प्राधानाध्याक सुनारले जानकारी दिए । ‘एक स्थायी शिक्षक, दुई राहत कोटाका शिक्षक, एक निजी र एक जना बालशिक्षा शिक्षक रहेका छन ।’ उनले भने,‘विद्यार्थीलाई पढाउनका लागि प्रयाप्त शिक्षक समेत छैनन् ।’

केही दिन अघि मात्र सो क्षेत्रबाट प्रतिनिधिसभा प्रतिनीधित्व गर्ने ध्रुवकुमार शाही र नेकपा प्रचण्ड–नेपाल समूहका जिल्ला सचिव कृष्ण जिसी आएर विद्यालय अनुगमन गरेको प्रधानाध्यापक सुनारले जानकारी दिए ।

विद्यालयका अवस्था जिर्ण रहेको बिषयमा आफुले जानकारी नपाएको पार्टीको कामको सिलसिलामा भेरीगंगा जादाँ विद्यालयको अवस्थाका बिषयमा जानकारी पाएकाले विद्यालयको भौतिक पूर्वाधार, विद्यालयमा डेस्क बेन्चको समस्याका कारणले विद्यार्थीले भुईमा बसेर पढ्नु पर्ने बाध्यतालाई हल गर्नका लागि आफुले पहल चालेको नेकपा प्रचण्ड–नेपाल समूहका जिल्ला सचिव कृष्ण जिसीले बताए । ‘मैले सामाजिक संजालबाट पनि विद्यालयको अवस्थाका बिषयमा जानकारी दिइसकेको छु ।’ उनले भने,‘विद्यालय सुधारका लागि सम्बन्धित निकायलाई जानकारी दिएर तत्काल विद्यालयमा समस्या समधानका लागि पहल थालेको छु ।’

स्थानीय तह, प्रदेश सरकार र संघीय प्रतिननीधिसभाका सदस्य शिक्षासँग सरोकार राख्ने सबैलाई जानकारी दिईसकेको नेकपा जिल्ला सचिव जिसीले जानकारी दिए ।