नेपालका चर्चित हिमाली पदमार्गमा रहेका बस्तीलाई आधुनिक सविधा सम्पन्न शहरमा परिणत गरिने भएको छ । पहिलो चरणमा विभिन्न पदमार्गका ५ ठाउँमा आधुनिक शहर निर्माण गर्ने सरकारको तयारी छ ।
चर्चित हिमाली पदमार्ग सोलुखुम्बुको लुक्ला, रसुवाको स्याप्रुबेसी, अन्नपूर्ण सक्रिटमा पर्ने मुस्ताङको जोमसोम, हुम्लाको सिमीकोट र बाजुराको मार्तडीलाई आधुनिक सुविधा सम्पन्न शहरमा परिणत गर्न लागिएको हो ।
शहरी विकास मन्त्रालयअन्र्तगत रहेको नयाँ शहर आयोजना समन्वय कार्यालयले हिमाली पदमार्गमा निर्माण गरिने नयाँ शहरको विस्तृत अध्ययन भइरहेको छ ।
हिमाली क्षेत्रको अर्थतन्त्र पर्यटनमा अडिएको हुँदा नयाँ शहर विकास गर्दा पनि पर्यटन विकासलाई ध्यान दिइने नयाँ शहर आयोजना समन्वय कार्यालयकी प्रवक्ता एवं आर्किटेक्चर इञ्जिनियर रमिता तचामोले बताइन ।
-हुम्ला, सिमीकोट
हिमाली पदमार्गमा निर्माण गरिने आधुनिक नयाँ शहरले आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई थप आकर्षित गर्ने विश्वास छ । नयाँ शहर निर्माणको उद्देश्य व्यवस्थित वस्ती विकाससँगै स्थानिय सम्भवनालाई उजागर गर्दै स्थानीय स्तरमै उद्यमशीलता र रोजगारी विकास गर्ने पनि रहेको छ ।
आधुनिक सेवा सुविधा खोज्दै सुगम क्षेत्रका शहरतिर जाने बासिन्दाई स्थानीय स्तरमै आधुनिक सुविधा र रोजगारी दिएर बसाइसाइ रोक्ने नयाँ शहर आयोजनाको उद्देश्य रहेको छ ।
एउटा आधुनिक शहरमा हुने सम्पूर्ण सुविधाहरु नयाँ शहरमा उपलब्ध गराउने तयारी भइरहेको शहरी विकास मन्त्रालयले जनाएको छ । पछिल्लो समय हिमाली क्षेत्रबाट पनि शहतिर बसाइसराइ गर्ने क्रम बढ्दो छ ।
नयाँ शहर आयोजना समन्वय कार्यालयले पहिलो चरणमा १५ वटा हिमाली वस्तीहरु लुक्ला, ओलाङछुङगोला, घुन्सा, किमाथांका, नुङ, स्याप्रुबेसी, कागबेनी, जोमसोम, मनाङ, चामे, गमगढी, दुनै, सिमीकोट, कोल्टी, मार्तडीको अध्ययन गरेको थियो जसमध्ये ५ शहरको काम अगाडि बढिसकेको छ ।
-लुक्ला, सोलुखुम्बु
०७७/७८ मा थप पाँच हिमाली पदमार्गमा अवस्थित वस्तीहरुको सम्भाव्यता अध्यन गरिने प्रवक्ता तचामोले बताइन । दोस्रो चरणमा नयाँ शहर विकासका लागि बाजुराको कोल्टी, डोल्पाको दुनै, ताप्लेजुङको फुङलिङ, मनाङको चामे र संखुवासभाको किमाथां छानिएका छन् ।
उद्देश्य
शहरीकरणलाई व्यवस्थित गरी प्रत्येक शहरलाई त्यस क्षेत्रको केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने लक्ष्य छ ।
ठूला शहरी क्षेत्र, तराई तथा कृषियोग्य क्षेत्रहरुमा हुने बसाइसाइ रियन्त्र गर्न, वस्तीहरु विकासको रणनीतिक योजना, कार्यक्रम, भू–उपयोग तथा विकास रणनीति तयार पार्न, कृषि, पर्यटक, शैक्षिक तथा पर्यटकीय क्षेत्रको विकास विकास एवं प्रवद्र्धन गरी आर्थिक क्रयाकलाप बनाउने उद्देश्य छ ।
हिमाली क्षेत्र पर्यटनमा आधारित भएको हुँदा नयाँ शहर विकास गर्दा पर्यटन विकासलाई ध्यान दिइने बताइएको छ ।
-मार्तडी, बाजुरा
महंगो मूल्यका दुर्लभ जडिबुटी पनि हिमाली भेगमै पाइने हुनाले त्यस्ता जडिबुटीलाई व्यवसायिककरण गर्न पनि प्राथमिकता दिइने छ ।
नेपालमा विश्वकै उत्कृष्ट पदमार्ग रहेको हुँदा ती पदमार्गको अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा व्यापक प्रचार प्रसार गरी विश्वभरका पदयात्री नेपाल भित्र्याउन प्रयास हुनेछ ।
नयाँ शहर आयोजना समन्वय कार्यालयले ०७७/७८ मा प्रत्यके सहरको जीआइएस बेस्ड बेस म्याम, भवन निर्माण मापदण्ड तथा गुरुयोजना तयारीका साथै पाँचवटै शहरको विस्तृक इञ्जिनियरिङ प्रतिवेदन तथा लागत अनुमान तयार गर्ने कार्य सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।
यही आर्थिक बर्षभित्र जग्गा विकास कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने आधारहरु पनि तयार गरिने भएको छ ।