जुम्लाको चन्दननाथ नगरपालिका का विराज भण्डारी गत चैत ११ गते झापा बाट जुम्ला पुगे झापाको गौरादह कृषि क्याम्पसमा अध्ययनरत विराज कोरोनाका कारण गृह जिल्ला फर्कनुपर्यो ।
सरकारले जारि गरेको लकडाउनका कारण लामो समय घरमै थुनिनु पर्यो । बाल्यावस्था देखि चित्रकलामा रुचि भएका विराजलाई लकडाउनले व्यवसायिक बनायो ।
जुम्ला पुगेको दुई साता पछि अनलाईन पेन्सिल स्केज कम्पिटिसन मा भागलिने अवशर मिल्यो । नतिजा आफ्नो पोल्टामा परेपछि विराजलाई नौलो र रचनात्कम काम गर्ने जाँगर बढ्यो ।
सुरुमा पिपलको पातमा मानिसको आकृति बनाएर सामाजिक सञ्जालमा प्रशंसा कमाएका विराजको कला त्यसपछि कला एकाएक व्यवसायमा रुपान्तरण भयो । ‘
सुरुमा ओखरको पातमा लिपुलेक सहितको नेपालको नक्सा बनाएको थिँए, सामाजिक संजालमा औधि रुचाइयो, पछि लिफ आर्टको समाचार नै बनेपछि मेरो खोजि सुरु भएको थियो ।’ उनले भने । ‘रहरै रहरमा सिकेको सिप आम्दानीको स्रोत बन्छ भन्ने कल्पना नै थिएन’
एक महिना सम्म विभिन्न आकृति बनाएर फेसबुकमा अपलोड गर्ने विराजलाई कतिपयले व्यवसायिक रुपमा आकृति बनाउन सुझाव समेत दिन थाले । विस्तारै ठाउँठाउँ बाट लिफ आर्टको लागी अर्डर आउन थाल्यो ।
चनदननाथ नगरपालिका का मेयर कान्तिका सेजुवाल, प्रमुख जिल्ला अधिकारी भुपेन्द्र थापा लगाएतका थुप्रै जनप्रतिनिधिको पिपलको पातमा आकृति बनाएपछि उनको सिपले अझ बढि मौलाउने अवशर पायो ।
उनी सम्झन्छन्,‘जुम्लाका उच्च पदस्थ व्याक्तित्वको समेत आकृति बनाएँ, सबैले प्रेरणा र हौसला दिए ।’ वैशाख बाट भदौ सम्म ५ सय वटा आकृति बनाएर ५ लाख सम्म आम्दानी गरेको विराजले बताए ।
विश्वविख्यात कलाकार, खेलाडि, नेपालका सहिद, राष्टिय विभूती, हास्यकलाकार लगाएतको आकृति बनाउने विराजलाई जन्मदिन,पर्व र उत्सवमा पनि आकृति बनाउन अर्डर आईरहन्छ । एउटा आकृति बनाउन कम्तिमा पनि २ देखि ३ घण्टा सम्म लाग्ने गरेको उनले बताए ।
हाल सम्म पिपल,ओखर र अँगुरको पातमा आकृति बनाएका विराज पिपलको पातमा सबै भन्दा सहज हुने अनुभव सुनाउन्छन् । ‘घरका भाई सतिन भण्डारिले पातहरु बटुलेर सघाउदै आएका छन्, वुवाले बनाएका आकृतिलाई फ्रेममा राखेर सहयोग गर्नुहुन्छ’ ‘विराजले बनाएका आकृति एउटाको २५सय देखि ३५ सय सम्म विक्रि भइरहेका छन्, सबैले छोराको कला र सिपको तारिफ गर्छन, एउटा बाबुको लागि यो भन्दा ठुलो खुसिको कुरा के होला र ?’ विराजका वुवा भिम बहादुर भण्डारिले भने ।
जुम्लाको हरियाली उजाड बनेपछि झापा पुगेका विराजले १ महिनामा ५० वटा नयाँ आकृति बनाइसकेका छन् ।
झापामा बसेर आकृति बनाईरहेका विराज तराईको पात हिमालको भन्दा कडा हुँदा बढि मेहनत गर्नुपर्ने बताउन्छन् ।
विराज भण्डारिले बनाएका केहि आकृतिहरु
मानबहादुर कुँवर जुम्ला
