दैलेख । बदलिदो समयको मागसँगै सूचना प्रविधिको पनि त्यतिकै प्रयोग बढ्दै आएको छ । शिक्षा, स्वास्थ्य लगायतका जनताका आधारभुत आवश्यकतामा समेत सूचना प्रविधिको उच्चतम् प्रयोग भएको पाइन्छ ।
सूचना प्रविधिको पँहुचको पहिलो माध्यम नै ईन्टरनेट सेवा मानिन्छ । तर कर्णाली प्रदेश भौगोलिक रुपमा विकट छ जसका कारण सबै स्थानिय तहमा ईन्टरनेटको पँहुच छैन । त्यसका बावजुत दैलेखको दुल्लू नगरपालिकाले अन्य स्थानीय तहको तुलनामा सूचना प्रविधिसम्बन्धी थुप्रै उदाहरणीय कार्य समेत गरिसकेको छ ।
नगरपालिकाभित्र निःशुल्क डाटा सर्भरको लागि १० किलोमिटर अप्टिकल फाइवर विस्तार गरेको दुल्लू नगरपालिकाका मेयर घनश्याम भण्डारीले बताए ।
उनका अनुसार गत आर्थिक वर्षमा १० किलोमिटर फाइवर विस्तार गरिएकोमा चालु आ.व.मा १० किलोमिटर थप विस्तार गर्न लागिएको छ ।
नगरको आफ्नै लगानीमा नागरिकलाई अप्टिकल फाइवर विस्तार गर्नेे कर्णालीको पहिलो नगरपालिका समेत बनेको छ । जसको कारण नगरपालिकाभित्र रहेका सबै वडा र सामुदायिक विद्यालयमा ईन्टरनेट सेवाको पँहुच पुगेको मेयर भण्डारीले बताए ।
नगरपालिकामा चारवटा नेटको एक्सिस रहेको छ भने टेलिमेडिसियनको लागि दुल्लू अस्पतालमा संचालनको तयारी गरिएको मेयर भण्डारीले जानकारी दिए ।
सूचना प्रविधिको अधिकतम् प्रयोग गरि नागरिकको चेतनास्तरमा बृद्धि गराउने नगरपालिकाको लक्ष्य रहेको छ । ‘जनतालाई ईन्टरनेट सेवा विस्तार गरि विद्युतीय उपकरणको उचित प्रयोग गर्ने बानीको विकास गर्दै डिजिटल नगरपालिकाको अवधारण ल्याईने छ’ मेयर भण्डारीले भने, ‘त्यसका लागि नगरपालिकाबाट आवश्यक बजेट र सम्बन्धित निकायमा विशेष पहल जारी रहनेछ ।’
दर्जनौं विद्यालयमा आइसीटी ल्याव
नगरपालिकामा सञ्चालित सबै सामुदायिक विद्यालयमा आईसिटी ल्याव सञ्चालन गर्ने योजना अनुसार हाल एक दर्जन विद्यालयमा ल्याव प्रयोग गरिएको छ । नगरभित्र ५८ सामुदायिक विद्यालय संचालनमा रहेका छन् ।
नगरपालिकाका विजया माध्यामिक विद्यालय, सरस्वतीदेवी माध्यामिक विद्यालय, धुलेश्वर माध्यामिक विद्यालय, प्रेमदेव माध्यामिक विद्यालय, भालेश्वर माध्यामिक विद्यालयमा आईसिटी ल्याव सञ्चालन गरिएको छ ।
त्यस्तै कालिका आधारभुत विद्यालय, ज्वाला आधारभुत विद्यालय, सूर्यदय आधारभुत विद्यालयमा समेत उक्त ल्याव सञ्चालनमा ल्याइएको मेयर भण्डारीले जानकारी दिए ।
सामुदायिक विद्यालयको आफ्नै वेवसाइट
नगरपालिकाको नेपाल राष्ट्रिय माध्यामिक विद्यालय किर्तिखम्बको आफ्नै वेवसाइट सञ्चालनमा आएको
छ । यो विद्यालय दैलेख जिल्लामै सामुदायिक विद्यालयहरुमध्ये आफ्नै वेवसाइट संचालन गर्ने पहिलो विद्यालय हो ।
दुल्लु नगरपालिकास्थित उक्त विद्यालयले समयानुकुल सूचना प्रविधिमा अग्रहणी भूमिका निर्वाह गर्न सामुदायिक विद्यालयहरुमध्ये दैलेखमै पहिलो वेवसाइट सञ्चालन गर्ने विद्यालयको रुपमा पहिचान स्थापित गरेको छ ।
विद्यालयको वेवसाइट जततउस्ररलचककपमगििग।यचन मार्फत विद्यालयका जानकारीमूलक सूचना सन्देश पढ्न र हेर्न सकिन्छ । विद्यालयका शिक्षक निराजन हमाल, पवन कुमार थापा र तेजबहादुर शाही लगायतका शिक्षकहरुद्वारा निःशुल्क वेवसाइट निर्माण गरिएको हो ।
विद्यालयमा ई–हाजिर र सिसिक्यामेरा
पठन–पाठनलाई निरन्तरता दिनको लागि सबै विद्यालयमा ई–हाजिर जडान गरिएको छ । जसको कारण शिक्षक र विद्यार्थी दुवैको नियमित विद्यालय उपस्थित हुने बानीको विकास भएको मेयर भण्डारीको भनाई छ ।
त्यस्तै नगरपालिकाले सामुदायिक विद्यालयहरुमा संचालित विभिन्न गतिविधिलाई क्यामेरामा कैद गर्न सिसिटिभी क्यामेरा जडान गरिएको छ भने अन्य विद्यालयहरुमा क्यामेरा जडान गर्ने तयारी रहेको मेयर भण्डारीको भनाई छ ।