सुर्खेत । गत असार २५ गते जाजरकोट बारेकोट गाउँपालिकामा गएको भीषण पहिरोले ठूलो धनजनको क्षती भयो । गाउँपालिकाको वडानम्बर ४, ५ र ६ मा गएको पहिरोले पुरिँदा १४ जनाको मृत्यु भयो भने दुईजना अझै बेपत्ता छन् ।
पहिरोले ५५ घर पूर्ण रूपमा क्षति गरेको छ भने ४२३ घर चर्केका छन् । पहिरोको उच्च जोखिममा ४७७ घर रहेका छन् भने जोखिममा १९७ घर रहेका छन् ।
पहिरोबाट ६ करोड ४८ लाख १७ हजार क्षति भएको अनुमान गरिएको छ । त्यस्तै १ करोड ३६ लाख ४४ हजार ४ सय बराबरको शौचालयमा क्षति पुगेको छ ।
४१ लाख ८० हजार बराबरको खानेपानी संरचना बगेको पाइएको छ भने कुल ८ करोड ८८ लाख ८६ हजार ४ सय बराबरको आर्थिक क्षति भएको गाउँपालिकाको विवरण छ ।
तर प्रदेश सरकारले उक्त घटनालाई सामान्य रूपमा लिएको स्थानीयको भनाई छ ।
मुख्यमन्त्री शाहीले आफ्नो जिल्लाका कोही व्यक्तिलाई सामान्य चोट लाग्दा पनि सेनाको हेलिकप्टर वा निजी हेलिकप्टर चार्टर गरेर उद्धार गर्ने तर जिल्लाबाहेकका स्थानमा ठूलो क्षती हुँदासम्म व्यवस्थापनमा अग्रसर नभएको पिडीतको भनाई छ ।
सिंगो जाजरकोटको बारेकोट रोइरहेको समयमा उनको मनमा कुनै पनि दयाभाव देखिएको छैन । सोही क्षेत्रबाट निर्वाचित सांसद् शक्ति बस्नेत संघीय सरकारमा वन मन्त्री छन् ।
‘वनमन्त्री, मुख्यमन्त्री लगायतको टोली आए तर उनीहरूले आश्वासनबाहेक अन्य केही दिएनन्,’ बारेकोटका स्थानीयले वीरबहादुर नेपालीले भने, ‘पीडितलाई आश्वासन होइन, राहत चाहिएको छ, पाल चाहिएको छ, चामल चाहिएको छ । नेताहरूको चिल्लो भाषणले केही हुनेवाला छैन ।’
प्रदेश सरकारले मृत्यू भएका परिवारलाई राहत दिने भनेर भनेपनि लिखित रूपमा निर्णय गरेको छैन । मृत्यु भएका परिवारलाई गाउँपालिकाले क्रिया खर्च भनेर २५ हजार उपलब्ध गराएको छ । त्योबाहेक पहिरोले आतंक मच्चाई बेघर बनाएको १७ दिन पुग्दा पनि न प्रदेश सरकारले राहत पु¥याएको छ, न त उनीहरूको व्यवस्थापनका लागि कुनै काम नै गरेको छ ।
‘हामीले यहाँ खाना पाएका छैनौं, विद्यालयको बास छ,’ बारेकोट–४ का पहिरो पीडित मोतीलाल बिकले भने, ‘विपद्का बेला सरकारको सहयोग पाउँन त मुख्यमन्त्रीको जिल्लाको हुनु पर्ने रहेछ ।’
बारेकोटका वासिन्दाले ८ पुस २०७५ मा कालीकोटको पलाता गाउँपालिका वडा नं. १ मा भीषण आगलागीको घटना सम्झिदै त्यहाँ आगलागीमा परी ३० घर जलेर खरानी भए । मुख्यमन्त्री शाहीकै गृह जिल्लामा भएको उक्त घटनापछि प्रदेश सरकारले तत्काल राहत र उद्धारका लागि कुनै कसर बाँकी राखेन ।
हेलिकप्टरमार्फत तत्काल उद्धार र राहतका काम अघि बढे । प्रदेश सरकारले पीडित परिवारलाई प्रतिपरिवार ५ लाख रुपैयाँका दरले राहत पनि उपलब्ध गरायो । घटनाको दुई दिनपछि हेलिकप्टरमार्फत बारेकोट पुगेका संघीय सरकारका मन्त्री शक्तिबहादुर बस्नेत र प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री महेन्द्रबहादुर शाहीबाट स्थानीयले आश्वासनमात्र पाए, सहयोग पाएनन् ।
बस्ती उच्च जोखिममा छ सार्नुको विकल्प छैन ः सांसद सिंह
बारेकोट गाउँपालिका क्षेत्र उच्च जोखिममा भएकोले बस्ती सार्नुको विकल्प नभएको सोही क्षेत्रका प्रदेशसभा सांसद गणेश प्रसाद सिंहले बताएका छन् ।
उक्त स्थानको अवलोकन गरेर प्रदेश राजधानी फर्किएका सांसद सिंहले आइतबार पत्रकार सम्मेलन गर्दै उनले बारेकोटको दयनीय अवस्था भएको बताए ।
‘विश्व खाद्य कार्यक्रमले केही राहत दिएको छ, हामीले केही राहत लिएर गएका थियौं, त्यो पर्याप्त छैन,’ उनले भने, ‘बारेकोटमा जमिन चिरा चिरा परेको छ । त्यहाँका नागरिकको जीउधनको रक्षाका लागि पनि उपयुक्त स्थानमा बसाइँ सार्नुको विकल्प छैन ।
नागरिकलाई त्यहीँ स्थानमा राख्ने हो भने पनि त्यहाँको भूबनोटको वैज्ञानिक परीक्षण गराएर उनीहरूलाई पुनस्र्थापित गर्न आवश्यक भएको बताए ।